Duygu Erdoğan – Satılık konut ilan sitelerinde ‘ilk meskenini alacaklara uygun imkan’ hazırlığının tabir edilmesi bile anında karşılık buldu. Yalnızca üç gün içinde ilanlarda milyonluk, hatta birkaç milyon liralık fiyat artışları yapıldı. Birtakım ilanlarda gün içinde birkaç sefer fiyat değiştirildiği de görüldü. Mevzuyla ilgili takip ettikleri ilan görsellerini toplumsal medya hesaplarından paylaşan tüketiciler, mümkün kampanyaların öncesinde piyasada fiyat hareketlerinin yakından takip edilmesi daveti yaptı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konut kiralarının hayat pahalılığının en kıymetli bileşeni olduğunu söz ettiği açıklamasında konut arzını artırmak istediklerini belirtmişti. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise, birinci meskenini alacak vatandaşın konuta erişimini kolaylaştıracakları programları hayata geçireceklerini lisana getirmişti. 2025’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ‘Aile Yılı’ ilan edilmesiyle birlikte Nüfus Siyasetleri Kurulu’nda konuşan Yılmaz, “Aile kurmayı teşvik etmek maksadıyla genç çiftlere maddi takviyeler, evlilik danışmanlığı ve ve birinci konutunu alanları önceliklendiren toplumsal konut programlarını hayata geçireceğiz” demişti.
Ani fiyat hareketlerine karşı takibin ve cezalandırmanın süratli yapılması gerektiğini belirten İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, bu mevzuda Ticaret Bakanlığı’nın incelemelerini de sıkılaştırdığını söyledi. Fiyat artışlarının anlık biçimde bilhassa mülk sahipleri tarafından yapıldığını anlatan Akdoğan, “Elbette kendine misyon edinen, işini berbata kullanan emlakçılar da var ve onlar kesinlikle bulunup cezai süreç uygulanıyor. Fakat emlakçı genel olarak fiyatı artırmak istemez. Zira yetkilendirildiği bir mühlet var ve o müddette satamazsa hizmet bedeli vs de yok. Hür piyasada mülk sahiplerine cezai süreç uygulamak için ise vergi sistemine bakmak lazım” diye konuştu.
‘Kitlesi uygun belirlenmeli’
Özellikle konut satışında istenen fiyat ile tapuda beyan edilip vergilendirilen fiyat ortasında çok büyük fark olduğunu anlatan Akdoğan, “Mülk sahipleri 6 milyon lira istediği konutu 2 milyon lira gösteriyor. Her manada vergisini bu orandan veriyor. Lakin yarara gelince kat be kat üstünü kazanıyor” dedi. Muhtemel bir kampanyanın ise odak kitlesini belirlerken çok ayrıntılı bir sorgulama yapılması gerektiğini kaydeden Hakan Akdoğan, “Böyle bir durumda kitlesi belirli ve sonlu olacağı için tüm kesimde olağan dışı bir dalgalanma oluşturmasının önüne geçilir” diye konuştu.
‘Fırsatçılar durmuyor’ ilanlar yap boz tahtası
Satılık konut ilanları ortasında 7 Ocak’tan bu yana hareketli anlar yaşanıyor. Örneğin sabah 8 milyon lira fiyat belirten bir ilanda akşam fiyatı 10 milyon liraya çıkarıldığı görülüyor. Programın yalnızca işaret edildiği son 3-4 günlük süreçte bu anlık fiyat artışları kendini aşikâr ediyor. Pek çok ilanda 300-500 bin liradan başlayan artışlar yapılıyor.
Kampanyanın adil ve gerçek erişimi için teklifler sunuldu:
Gayrimenkul uzmanları, mümkün bir programın, direkt ve gereksinimi olanlara ulaşması için yapılabileceklere ait fikir verdi.
– Bir program açıklanmadan evvel bilhassa ilan siteleri tam incelemeye tabi tutulmalı.
– Tapuda, satış yapılan fiyat üzerinden vergilendirme yapıldığı belgelenmeli.
– Programdan yararlanacakların, dar gelirli ve birinci meskenini alacak vatandaşlar olduğu tespit edilmeli.
– Kredi kullandırılabilecek mesken fiyatları sonlandırılmalı.
– Program içeriği farklı kentlere nazaran farklı kıstaslarla uygulanabilir.
Kapsamda neler olabilir?
– Konut sahipliği oranını artırmaya yönelik öncelikli genç çiftler ve yeni evlenecekler kapsamda olacak.
– Bankaların konut kredisi faiz oranlarında yüzde 1.5’e kadar devlet sübvansiyonu sağlanabilir.
– Vade mühletleri 120 ayın üzerine çekilebilir.
– Farklı projelerdeki uygun fiyatlı konutlarla anlaşılarak, talep buralara yönlendirilebilir.
– Meskeni olmayan emekliler de sisteme dahil edilebilir.
Şikayetler takipte cezalar arttı
İlan platformlarında yer alabilen aldatıcı ilanların önlenmesi, bu ilanların yol açtığı spekülatif fiyat artışlarının engellenmesi ve ilan kirliliğinin önüne geçilmesi gayesiyle Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) uygulanıyor. Ticaret Bakanlığı da İç Ticaret Genel Müdürlüğü ile konut kredisi faiz oranlarında düşüş olacağı tarafındaki haberler üzerine kontrollerini artırdı. Bu ilanlar; meslek odalarına, Tüketici Hakem Heyetlerine, Haksız Fiyat Bildirim hatlarına şikayet edilebiliyor. Tüketiciler, Ticaret Bakanlığı Alo 175 Tüketici İstişare Sınırını arayarak, e-Devlet aracılığıyla arama motoruna “Haksız Fiyat Artışı Şikayet Bildirimi” yazarak, Haksız Fiyat Artışı Şikayet Sistemi (HFA) taşınabilir uygulaması aracılığıyla, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Merkezi (CİMER) aracılığıyla başvuru yaparak direkt resmî kurumlara iletebiliyorlar.